ไวรัสตับอักเสบซี (HCV) คือ โรคที่เกิดจากการติดเชื้อไวรัสชนิดซี ประกอบด้วย 6 สายพันธุ์ ได้แก่ สายพันธุ์ที่ 1 ถึง 6 โดยการแบ่งสายพันธุ์ไม่เกี่ยวกับความรุนแรง แต่เกี่ยวกับการรักษา ซึ่งสายพันธุ์ 2 และ 3 เป็นสายพันธุ์ที่พบบ่อย ผู้ป่วยไวรัสตับอักเสบซี ส่วนใหญ่จะไม่ทราบว่าตัวเองติดเชื้อ เนื่องจากมักไม่แสดงอาการ จึงไม่ได้สนใจ จนโรคดำเนินไปจนเข้าสู่สภาวะที่เป็นอันตรายต่อตับ รวมถึงภาวะตับแข็งหรือมะเร็งตับในที่สุด ดังนั้นการตรวจคัดกรองเพื่อค้นหาความเสี่ยง ไวรัสตับอักเสบซีเป็นประจำ จึงเป็นผลดีอย่างปฏิเสธไม่ได้
ไวรัสตับอักเสบซีมีอาการอย่างไร ?
โรคไวรัสตับอักเสบโดยส่วนมากจะมีอาการคล้ายๆ กัน คือ ดีซ่าน ตัวเหลือง ตาเหลือง ปัสสาวะสีเข้ม เบื่ออาหาร น้ำหนักลด อ่อนเพลีย ไม่มีแรง บวม มีน้ำในช่องท้อง ปวดชายโครงขวา ปวดกล้ามเนื้อและปวดข้อ ตับม้ามโต
ไวรัสตับอักเสบซีติดต่อกันได้อย่างไร ?
- การมีเพศสัมพันธ์โดยไม่ได้ป้องกัน
- ใช้เข็มฉีดยาร่วมกับผู้อื่น
- ใช้เข็มในการสัก หรือเจาะร่างกาย ด้วยอุปกรณ์ที่ไม่ได้ผ่านการฆ่าเชื้อ
- จากแม่สู่ลูก อาจเกิดขึ้นในระยะตั้งครรภ์หรือระหว่างคลอด
ไวรัสตับอักเสบซีไม่ติดต่อกันผ่านช่องทางเหล่านี้
- การใช้ห้องน้ำร่วมกัน
- การไอ จาม และการจูบกอด
- การว่ายน้ำในสระเดียวกัน
- การใช้ภาชนะในการรับประทานอาหารร่วมกัน
- ยุง หรือแมลงสัตว์กัดต่อย
การวินิจฉัยไวรัสตับอักเสบซี
เบื้องต้นแพทย์จะทำการซักประวัติ ตรวจร่างกายเบื้อต้น พร้อมกับการตรวจเลือดดูการทำงานของตับ หากผิดปกติและเป็นไวรัสตับอักเสบซี จะนำส่วนที่เป็นน้ำเหลืองไปตรวจหาภูมิต่อต้านไวรัสตับอักเสบซี หรือที่เรียกว่า Anti-HCV ในรายที่ผลเป็นบวกควรยืนยันด้วยการการตรวจไวรัสตับอักเสบซีโดยตรงโดยตรวจดูปริมาณไวรัสและสายพันธุ์ไวรัส ซึ่งจะเป็นประโยชน์ในการรักษา จากนั้นแพทย์อาจพิจารณาส่งตรวจทำอัลตราซาวด์ตับด้วยเครื่อง Fibroscan ว่ามีพังผืดในตับ ไขมันพอกตับ และภาวะตับแข็งร่วมด้วยหรือไม่
การป้องกันไวรัสตับอักเสบซี
- ใช้ถุงยางอนามัยทุกครั้งที่มีเพศสัมพันธ์
- ไม่ใช้เข็มฉีดยาร่วมกับผู้อื่น
- สวมถุงมือถ้าต้องสัมผัสเลือด
- ไม่ใช้มีดโกนหนวดหรือแปรงสีฟันร่วมกัน
- ระมัดระวังในการเจาะหูหรือสักตามร่างกาย ควรเลือกร้านที่ไว้ใจได้ มีการทำความสะอาดและฆ่าเชื้ออุปกรณ์อย่างถูกหลักอนามัย โดยเฉพาะเข็มที่ใช้ต้องผ่านการฆ่าเชื้อแล้ว
ไวรัสตับอักเสบซี รักษาอย่างไร ?
ไวรัสตับอักเสบซี มีทั้งหมด 6 สายพันธุ์ ยารักษาไวรัสตับอักเสบซีชนิดรับประทานในปัจจุบันสามารถครอบคลุมการรักษาไวรัสได้ทั้ง 6 สายพันธุ์ โดยมีอัตราการหายขาดสูงมากกว่า 90% หากไม่มีโรคตับแข็งมาก่อน ผู้ป่วยต้องได้รับการประเมินโดยแพทย์ก่อนกินยารักษาเสมอ เพื่อแพทย์จะได้ช่วยประเมินยาโรคประจำตัวที่รับประทานต่อเนื่องมาก่อนและเฝ้าระวังผลข้างเคียงของการรักษา ระยะเวลาในการรับประทานยาอยู่ระหว่าง 3 – 6 เดือน ขึ้นอยู่กับสายพันธุ์ของไวรัส เพื่อให้ผลการรักษามีความสำเร็จผู้ป่วยจำเป็นจะต้องรับประทานยาสม่ำเสมอ และตรงเวลาตามที่แพทย์สั่ง เพื่อป้องกันการเกิดเชื้อดื้อยา
ดูแลตัวเองอย่างไรเมื่อเป็นไวรัสตับอักเสบซี
- พักผ่อนให้พอเพียง
- ออกกำลังกายเป็นประจำ แต่ไม่ควรหักโหม
- งดการดื่มแอลกอฮอล์
- ก่อนทานยาทุกชนิด ควรปรึกษาแพทย์
- พบแพทย์ตามนัด เพื่อตรวจเลือดดูการทำงานของตับเป็นระยะๆ
- รับประทานอาหารที่มีประโยชน์
- หลีกเลี่ยงอาหารไขมันสูง
- เมื่อมีการผ่าตัดหรือทำฟัน ควรแจ้งแพทย์ทราบเสมอ
- งดการบริจาคโลหิต
- หลีกเลี่ยงการใช้แปรงสีฟันและของมีคมร่วมกับผู้อื่น
ขอบคุณข้อมูล : medparkhospital
อ่านบทความอื่นๆ เพิ่มเติม
“ไวรัสตับอักเสบซี” สามารถรักษาให้หายขาดได้ หากตรวจพบตั้งแต่เนิ่นๆ ควรรีบพบแพทย์เพื่อทำการรักษาในทันที เพื่อลดการอักเสบของตับ และลดความเสี่ยงในการเป็นตับแข็งและมะเร็งตับ
