เอชไอวี (HIV)

เชื้อเอชไอวี (HIV)เป็นเชื้อไวรัสชนิดหนึ่ง ที่ทำลายภูมิคุ้มกันของร่างกาย มีเซลล์เป้าหมายคือเซลล์เม็ดเลือดขาว ที่มีหน้าที่ต่อสู้กับเชื้อโรค เมื่อร่างกายติดเชื้อเอชไอวี โดยการติดเชื้อไวรัสเอชไอวีพบได้ในทุกอายุ ทุกเพศ

เอชไอวีคืออะไร

Table of Contents

เชื้อไวรัสเอชไอวี (HIV : Human Immunodeficiency Virus) เป็นเชื้อไวรัสชนิดหนึ่งที่จัดอยู่ในกลุ่มรีโทรไวรัส (Retrovirus) และอยู่ในตระกูล เลนติไวรัส (Lentivirus family) โดย เอชไอวีแบ่งออกเป็น 2 ชนิดตามลักษณะทางพันธุกรรม ได้แก่ เอชไอวี-1 (HIV-1) และเอชไอวี-2 (HIV-2) ทั้งสองชนิดสามารถทำให้เกิดการติดเชื้อในมนุษย์ได้ โดยเอชไอวี-1 พบมากกว่าและจะพบในผู้ป่วยในทวีปยุโรป สหรัฐอเมริกา และส่วนกลางของทวีปอัฟริกา ในขณะที่ เอชไอวี-2 จะพบในผู้ป่วยของประเทศอินเดีย และอัฟริกาตะวันตกเป็นส่วนใหญ่ อาการ และการดำเนินโรคของเชื้อทั้งสองชนิดคล้ายคลึงกัน

การติดเชื้อเอชไอวี

การร่วมเพศกับผู้ที่มีเชื้อเอชไอวี โดยไม่สวมใส่ถุงยางอนามัย
การสัมผัสเลือดและสารคัดหลั่งต่าง ๆ ของติดเชื้อเอชไอวี เช่น น้ำลาย น้ำอสุจิ เสมหะ น้ำหล่อลื่นในช่องคลอด น้ำนมแม่ เป็นต้น
ติดเชื้อผ่านบาดแผลเปิด แผลเริม และแผลติดเชื้อ
การใช้เข็มฉีดยาร่วมกัน การใช้เข็มเจาะหู และการสักลงบนผิวหนัง
การติดต่อเอชไอวีจากแม่สู่ลูก (Vertical Transmission)

ปัจจัยที่ทำให้ติดเชื้อเอดส์

ปริมาณและแหล่งที่อยู่ของเชื้อ จะต้องได้รับเชื้อเอชไอวีปริมาณมากพอ พบมากในน้ำคัดหลั่งต่าง ๆ ของผู้ติดเชื้อโดยเฉพาะในเลือด
คุณภาพของ เชื้อเอชไอวี ที่สามารถถ่ายทอดกันได้ คือ เชื้อที่อยู่ในร่างกายของมนุษย์เท่านั้น เชื้อที่อยู่นอกร่างกาย บนพื้น หรืออยู่ในสัตว์อื่น ไม่สามารถติดต่อไปยังผู้อื่นได้
ช่องทางการติดต่อ ได้แก่ การมีเพศสัมพันธ์แบบสอดใส่โดยไม่ได้ใช้ถุงยางอนามัย การใช้เข็มหรือกระบอกฉีดยาร่วมกัน

อาการของการติดเอชไอวี

ระยะไม่ปรากฎอาการ

ระยะติดเชื้อโดยไม่มีอาการ ในระยะนี้ผู้ติดเชื้อจะไม่แสดงอาการผิดปกติใดๆ ออกมา จึงดูเหมือนคนมีสุขภาพแข็งแรงเหมือนคนปกติ แต่อาจจะเจ็บป่วยเล็กๆ น้อยๆ จากระยะแรกเข้าสู่ระยะต่อไปโดยเฉลี่ยใช้เวลาประมาณ 7-8 ปี แต่บางคนอาจไม่มีอาการนานถึง 10 ปี จึงทำให้ผู้ติดเชื้อสามารถแพร่เชื้อต่อไปให้กับบุคคลอื่นได้ เนื่องจากส่วนใหญ่ไม่ทราบว่าตนเองติดเชื้อเพราะไม่ได้ตรวจเอชไอวี

ระยะเริ่มปรากฎอาการ

ในระยะนี้จะตรวจพบผลเลือดบวก และมีอาการผิดปกติเกิดขึ้นในเห็น เช่น ต่อมน้ำเหลืองโตหลายแห่งติดต่อกันนานกว่า 3 เดือน, มีเชื้อราในปากบริเวณกระพุ้งแก้ม และเพดานปาก, เป็นงูสวัด หรือแผลเริมชนิดลุกลาม และมีอาการเรื้อรังนานเกิน 1 เดือน โดยไม่ทราบสาเหตุ เช่น มีไข้ ท้องเสีย ผิวหนังอักเสบ น้ำหนักลด เป็นต้น ระยะนี้อาจเป็นอยู่นานเป็นปีก่อนจะกลายเป็นเอดส์ระยะเต็มขึ้นต่อไป

ระยะโรคเอดส์

ในระยะนี้ภูมิคุ้มกันของร่างกายจะถูกทำลายลงไปมาก ทำให้เป็นโรคต่างๆ ได้ง่าย หรือที่เรียกว่า “โรคติดเชื้อฉวยโอกาส”ซึ่งมีหลายชนิด แล้วแต่ว่าจะติดเชื้อชนิดใด และเกิดที่ส่วนใดของร่างกาย หากเป็นวัณโรคที่ปอด จะมีอาการไข้เรื้อรัง ไอเป็นเลือด ถ้าเป็นเยื่อหุ้มสมองอักเสบจากเชื้อ Cryptococcus จะมีอาการปวดศรีษะอย่างรุนแรง คอแข็ง คลื่นไส้อาเจียน หากเป็นโรคเอดส์ของระบบประสาทก็จะมีอาการความจำเสื่อม ซึมเศร้า แขนขาอ่อนแรงเป็นต้น ส่วนใหญ่เมื่อผู้เป็นเอดส์เข้าสู่ระยะสุดท้ายนี้แล้วโดยทั่วไปจะมีชีวิตอยู่ได้เพียง 1-2 ปี

การรักษาการติดเชื้อเอชไอวี

ปัจจุบันยังไม่มีวิธีการรักษาการติดเชื้อเอชไอวี (HIV) ให้หายขาดได้ แต่มียาหลายชนิดที่ช่วยรักษาอาการติดเชื้อเอชไอวี โดยมียาหลายสูตร โดยการจ่ายยาต้องมีแพทย์เท่านั้น โดยการจ่ายยาต้องอยู่ในดุลพินิจของแพทย์

ใครที่ควรตรวจหาเชื้อเอชไอวี HIV

ผู้ที่มีพฤติกรรมเสี่ยง เปลี่ยนคู่นอนบ่อย
ผู้ที่ใช้สารเสพติดโดยการฉีด และใช้เข็มฉีดยา
ผู้ที่มีประวัติเคยติดโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์
ผู้ที่ตัดสินใจจะมีคู่หรืออยู่กินฉันท์สามีภรรยา
ผู้ที่สงสัยว่าคู่นอนของตนจะมีพฤติกรรมเสี่ยง
ผู้ที่คิดจะตั้งครรภ์ ทั้งนี้เพื่อความปลอดภัยของทั้งแม่และลูก

เมื่อเราทราบว่าติดเชื้อ HIV ควรทำอย่างไร

หาความรู้เรื่องเอชไอวี HIV ให้เกิดความเข้าใจ
ป้องกันการแพร่เชื้อไปสู่คนอื่น
เข้าพบแพทย์ ให้เร็วที่สุด เพราะการรักษาเร็วที่สุดจะเกิดผลดีที่สุด
รับยาต้านไวรัส และทานเป็นประจำ อย่าให้ขาดยา
รักษาสุขภาพทั่วไปให้แข็งแรง ออกกำลังกาย ทานอาหารที่มีประโยชน์ พักผ่อนให้เพียงพอ เลิกดื่มเหล้าและสูบบุหรี่
หาวิธีลดความเคร่งเครียดทางจิตใจด้วยวิธีการต่างๆ